Trong các hệ thống bơm hóa chất ăn mòn, máy bơm lót flo (PTFE / FEP / PFA–lined pump) luôn được xem là lựa chọn tối ưu nhờ khả năng chịu hóa chất mạnh, chống ăn mòn và độ bền cao. Tuy nhiên, dù có cấu tạo đặc biệt và độ an toàn cao, thiết bị vẫn có thể gặp sự cố trong quá trình vận hành nếu không được sử dụng và bảo trì đúng cách.

Đặc biệt, động cơ – bộ phận quan trọng nhất của bơm – cần được giám sát và bảo dưỡng thường xuyên để đảm bảo hoạt động liên tục, ổn định. Việc bỏ qua các bước kiểm tra định kỳ có thể dẫn đến cháy động cơ, mất mồi, giảm lưu lượng hoặc hỏng hóc các bộ phận truyền động.

Bài viết dưới đây tổng hợp toàn bộ những lưu ý quan trọng khi sử dụng máy bơm lót flo, giúp bạn vận hành hệ thống an toàn, hiệu quả và kéo dài tuổi thọ thiết bị.

Giữ động cơ máy bơm luôn sạch sẽ — yêu cầu quan trọng đầu tiên

Trong một ca sản xuất, bụi hóa chất, hơi ẩm, dầu mỡ… rất dễ bám vào thân động cơ. Nếu các chất bẩn này xâm nhập vào bên trong, chúng có thể gây:

• Mất cách điện cuộn dây

• Chập cháy rơ-le hoặc dây dẫn

• Tăng dòng điện bất thường

• Tích nhiệt làm nóng motor

• Cháy động cơ

Với máy bơm lót flo, khả năng chịu hóa chất của buồng bơm rất tốt, nhưng động cơ lại rất nhạy cảm với môi trường. Vì thế:

👉 Khuyến nghị:

• Đặt bơm ở khu vực khô ráo, thông thoáng

• Tránh để bơm hoạt động trong môi trường ẩm, đọng hơi hóa chất

• Vệ sinh động cơ mỗi tuần hoặc ngay khi phát hiện bám bụi

• Kiểm tra hộp đấu điện, đảm bảo không bị hơi nước xâm nhập

Motor sạch – vận hành ổn định – giảm 60% nguy cơ cháy động cơ.

Quan sát kỹ & lắng nghe khi vận hành máy bơm lót flo

Đây là thói quen giúp người vận hành phát hiện sự cố sớm nhất. Khi vận hành bơm, nếu bạn thấy:

• Mùi khét nhẹ hoặc mùi lạ

• Tiếng kêu rít, lạch cạch, ù ù bất thường

• Động cơ rung mạnh hơn bình thường

• Nhiệt độ bề mặt motor tăng nhanh

→ Cần ngắt nguồn ngay lập tức để tránh cháy motor hoặc kẹt trục bơm.

👉 Kiểm tra ngay các hạng mục sau:

• Độ chặt của ốc vít, chân đế, bu-lông motor

• Nắp ổ trục (bearing cap)

• Nắp rotor và khớp nối

• Hệ thống tiếp địa có bị lỏng không

• Đường ống có bị rung gây ảnh hưởng đến bơm không

Riêng với các hệ thống dùng motor công suất lớn (>7.5kW), độ rung sẽ cao hơn, buộc phải kiểm tra thường xuyên hơn.

Duy trì dòng điện ổn định – tránh quá tải khi vận hành

Động cơ máy bơm có thể bị quá tải trong nhiều trường hợp:

• Điện áp cung cấp thấp hơn định mức

• Tải cơ học tăng do hóa chất quá đặc

• Đường ống xả bị tắc

• Bánh răng hoặc khớp nối bị kẹt

• Van xả đóng hoặc cài sai áp

Với máy bơm lót flo, các ứng dụng thường liên quan đến hóa chất ăn mòn, đôi khi có độ nhớt cao hoặc chứa tạp chất. Điều này khiến bơm phải hoạt động nặng tải hơn.

👉 Cách kiểm tra để tránh quá tải:

• Quan sát dòng điện hiển thị trên Aptomat

• Đo dòng bằng ampe kìm

• Kiểm tra độ đồng tâm (alignment) giữa động cơ và đầu bơm

• Kiểm tra bánh răng dẫn động (đối với bơm có hộp số)

• Đảm bảo không có vật cản trong ống hút

Khi phát hiện tải trọng motor tăng bất thường:
→ Tắt máy – kiểm tra tải – không để motor chạy tiếp.

Điều này giúp tránh cháy cuộn dây motor, bảo vệ toàn bộ hệ thống.

Kiểm tra hệ thống điều khiển – “trái tim” của toàn bộ thiết bị

Một hệ thống điều khiển tốt đảm bảo:

• Khởi động động cơ đúng cách

• Ngăn chống quá tải

• Bảo vệ mất pha, lệch pha

• Tắt máy khi motor quá nhiệt

• Đảm bảo an toàn cho toàn hệ thống bơm

Vì vậy, người dùng cần kiểm tra định kỳ tủ điều khiển của máy bơm lót flo.

👉 Những điểm cần chú ý:

• Vị trí lắp đặt:

• Khu vực khô thoáng, cao ráo

• Tránh nơi có hơi hóa chất hoặc nước bắn vào

• Không đặt tủ quá sát mặt đất

• Bên trong tủ điện:

• Dây dẫn không bị oxi hóa

• Aptomat & contactor hoạt động bình thường

• Rơ-le nhiệt không bị bám bụi

• Các cọc đấu dây không bị nóng chảy

• Bảo dưỡng định kỳ:

• Siết lại dây đúng định kỳ

• Vệ sinh bằng khí nén

• Kiểm tra hệ thống bảo vệ quá tải

Theo dõi nhiệt độ động cơ & ổ trục

Ổ trục (bearing) là bộ phận cực kỳ quan trọng. Nếu ổ trục bị nóng quá mức, toàn bộ motor có thể hỏng.

👉 Nhận biết ổ trục quá nhiệt:

• Bề mặt ổ trục nóng > 80°C

• Có tiếng kêu lạ khi quay

• Dầu mỡ chảy ra ngoài

• Motor rung mạnh

👉 Kiểm tra ngay:

• Mức dầu bôi trơn

• Vòng bi có bị rạn, mẻ, tróc không

• Vòng trong bi có bị quay trên trục hay không

• Khe hở ổ trục có bị lệch

Nếu phát hiện bất thường:
→ Ngừng máy – thay ổ trục – căn chỉnh lại trục.

Đây là bước giúp kéo dài tuổi thọ máy bơm lót flo và đảm bảo an toàn khi vận hành.

Một số lưu ý bổ sung khi sử dụng máy bơm lót flo

Ngoài 5 nhóm vấn đề chính, người dùng cần chú ý thêm các hạng mục sau:

Kiểm tra phớt bơm (mechanical seal hoặc packing)

• Nếu phớt mòn → gây rò rỉ hóa chất

• Hóa chất ăn mòn ngấm vào motor → gây cháy động cơ

• Lượng hóa chất rò rỉ có thể gây nguy hiểm cho người vận hành

Kiểm tra đường ống hút

• Ống hút phải thẳng, không thắt, không để “bẫy khí”

• Với bơm hóa chất, khí lọt vào buồng bơm rất dễ gây mất mồi

Lắp bơm đúng chiều quay

Máy bơm lót flo chạy sai chiều sẽ gây:

• Mất lưu lượng

• Nóng motor

• Mòn cánh bơm

• Giảm tuổi thọ phớt

Không vận hành khô (dry-running)

Dù buồng bơm lót flo chịu hóa chất tốt nhưng không chịu được chạy khô.

Điều này có thể làm:

• Cháy phớt

• Nóng buồng bơm

• Biến dạng lớp lót flo

Kiểm tra độ siết bulong mặt bích

Nếu quá chặt → nứt lớp lót flo
Nếu quá lỏng → rò rỉ hóa chất

Lợi ích của việc bảo trì thường xuyên máy bơm lót flo

Việc kiểm tra, bảo trì đúng cách đem lại nhiều lợi ích thiết thực:

✔ Tăng tuổi thọ thiết bị lên 2–3 lần
✔ Giảm rủi ro ngừng máy đột ngột
✔ Tiết kiệm đến 40% chi phí sửa chữa
✔ Đảm bảo an toàn cho người vận hành
✔ Ổn định lưu lượng & áp lực bơm
✔ Tăng hiệu quả sản xuất và giảm lãng phí hóa chất

Máy bơm hóa chất luôn làm việc trong môi trường khắc nghiệt, vì vậy chăm sóc đúng kỹ thuật sẽ giúp hệ thống vận hành trơn tru hơn nhiều.

Lời khuyên quan trọng từ chuyên gia bơm công nghiệp

Dựa trên kinh nghiệm triển khai thực tế tại các nhà máy hóa chất, xi mạ, dược phẩm, xử lý nước…, khi sử dụng máy bơm lót flo, bạn nên:

• Kiểm tra động cơ hằng ngày

• Vệ sinh tổng thể mỗi tuần

• Bảo dưỡng tủ điều khiển mỗi tháng

• Đại tu hệ thống (bearing, phớt, căn đồng tâm…) mỗi 6–12 tháng

• Thay mới nếu phát hiện lớp lót flo bị phồng, rạn, tách lớp

Ngoài ra, người vận hành cần được đào tạo để nhận biết nhanh các hiện tượng bất thường.

Kết luận

Máy bơm lót flo là thiết bị cực kỳ quan trọng trong ngành hóa chất, nhưng để bơm hoạt động ổn định và bền bỉ, bạn phải kiểm soát tốt động cơ, đường ống, hệ thống điều khiển và các thông số vận hành.

Việc bảo trì đúng cách không chỉ giúp thiết bị hoạt động lâu dài mà còn đảm bảo an toàn cho toàn bộ dây chuyền sản xuất.

Nếu bạn cần thêm tư vấn kỹ thuật chuyên sâu, lựa chọn model phù hợp hoặc thay thế linh kiện, hãy liên hệ để được hỗ trợ.